مهر صبا موسسه فرهنگی و هنری آفتاب مهر صبا فارس
عنوان پایتختی کتاب ایران پس از برگزاری پنج دوره از این رویداد فرهنگی به کلانشهر شیراز رسید. شهری که از گذشته و در سابقه تاریخی اذهان مردم، باعنوان پایتخت فرهنگی ایران شناخته می‌شده است و رویدادهای فرهنگی با روح این شهر آمیخته است.
شیراز جز دوره نخست این رویداد در سه دوره گذشته در جمع راهیافتگان به مرحله نهایی پایتختی کتاب ایران بود؛ اما موفق نشد برترین رتبه را کسب کند.
مهم‌ترین عملکردها و برنامه‌های شیراز در دوره ششم همکاری نهادهای شهری در ترویج فعالیت‌های کتابخوانی، بازسازی قدیمی‌ترین کتابخانه در جنوب ایران، ایجاد باغ کتاب، ایجاد کتابخانه تخصصی کودک و نوجوان، ایجاد شبکه شهروندان دوستدار کتاب، اعلام فراخوان انتخاب کتاب سال فارس و برنامه ویژه مفاخر اعلام شده است.
شیراز در دوره ششم، پایتخت کتاب ایران برای سال آینده (۱۳۹۹) شد؛ فرهنگوران و دست‌اندرکاران اجرای طرح‌های کتابخوانی در شیراز معتقدند عنوان پایتختی کتاب باید پیش از این‌ها به شیراز می‌رسید؛ اما توقعات بیشتر از شیراز در مقایسه با شهرهای دیگر که همواره در پیوست تاریخی و فرهنگی خود با کتاب و ادب عجین است، کار را برای شیراز دشوار کرد.
از سوی دیگر، نامشخص بودن تکلیف کتابخانه مرکزی شیراز که باعث می‌شد هر سال بودجه ساخت این کتابخانه به تهران بازگردد، یکی از مشکلاتی بود که طی سال‌ها برای شیرازی‌ها ناکامی به بار می‌آورد. تعیین تکلیف زمین این کتابخانه در یکی از نقاط مناسب شهر شیراز و اقدام استانداری فارس در این زمینه و نیز همکاری شورای شهر و شهرداری شیراز با اداره کل کتابخانه‌های عمومی فارس سبب شد، دستکم زمینی برای ساخت این کتابخانه یافت شود و هم‌اکنون در مراحل نقل و انتقال قرار گیرد تا امیدها برای بهره‌مندی کلانشهر فرهنگی ایران، برای برخورداری از کتابخانه‌ای مرکزی قوت گیرد.
البته هنوز هم مرحله آغاز ساخت و امید به پیشبرد ساخت کتابخانه مرکزی شیراز در آرمان ها و آرزوها جای دارد.
تشکیل دبیرخانه دائمی ترویج کتابخوانی در شیراز، یکی از گام‌هایی بود که برای آسیب‌شناسی برنامه‌های گذشته و اجرای مدون رویدادهای تازه و نیز ایجاد تعامل و همدلی بین سازمان‌ها و نهادهای مسئول و نیز مردم، برداشته شد.
مسوول دبیرخانه پایتختی کتاب شیراز دوشنبه در گفت وگو با ایرنا، از دلایلی یاد کرد که شیراز را در سال‌های گذشته از رسیدن به این عنوان دور نگاه داشته بود.
حسن دهقان مدیرمسئول موسسه فرهنگی و هنری آفتاب مهر صبا فارس عنوان کرد: با آنکه شیراز در هر دوره کارنامه قابل قبول و طرح‌های پیشنهادی خلاقانه ارائه می‌داد، با توجه به پیشینه و ظرفیت‌هایش انتظار می‌رفت بسیار عمیق‌تر عمل کند؛ از همین رو بارها به مرحله نهایی راه یافت اما به جایزه اصلی نرسید.
آسیب‌شناسی فعالیت‌های ترویج کتابخوانی در شیراز، گامی رو به جلو
وی عنوان کرد: در سال جاری توانستیم با آسیب‌شناسی همه دوره‌ها و با راه‌اندازی دبیرخانه دائمی ترویج کتابخوانی، خلاء‌ها را پر کنیم؛در ادوار گذشته شیراز نتوانسته بود در عرصه فعالیت‌های ملی و بین‌المللی در زمینه کتابخوانی کارنامه‌ای مناسب ارائه کند.
دهقان بیان کرد: همچنین از لحاظ زیرساختی نیز موانعی وجود داشت که در ارائه پرونده سال جاری، همگی رفع شد و در هر دو حوزه یادشده اقدامات مطلوبی صورت گرفت.
سرپرست اداره فرهنگی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز برگزاری گرامیداشت دویستمین سالگرد تالیف دیوان شرقی-غربی گوته در قالب هفته فرهنگی آلمان، برگزاری همایش‌های بین‌المللی یادروز حافظ و سعدی، برگزاری همایش سعدی و شیللر، رونمایی از کتاب ۱۱ جلدی دو سده سخنوری در یادروز حافظ و برگزاری جشنواره ملی سینما و ادبیات با محوریت فیلم‌های اقتباسی را از برنامه‌های محوری این شهر درراستای کسب عنوان پایتختی کتاب ایران برشمرد.
او با اشاره به فعالیت‌های صورت‌گرفته در حوزه زیرساختی نیز گفت: در گام نخست شورای اسلامی شهر شیراز مصوبه‌ای را مبنی بر احداث باغ کتاب شیراز تصویب کرد که هم‌اکنون در مرحله مطالعه و طراحی است، در بخش دیگر تعیین تکلیف زمین کتابخانه مرکزی شیراز که توسط شهرداری شیراز و بر اساس مصوبه انجمن کتابخانه‌های عمومی صورت گرفت و به‌زودی کلنگ احداث آن به زمین می‌خورد؛ همچنین بازسازی و مرمت قدیمی‌ترین کتابخانه جنوب کشور،کتابخانه آیت‌الله دستغیب که از بهترین و غنی‌ترین آرشیو نشریات ایران برخوردار است، عمده فعالیت‌های زیرساختی محوری در شیراز بوده است.
دهقان به پیوست گردشگری برنامه‌های ترویج کتابخوانی در شیراز نیز اشاره کرد و بیان داشت: برگزاری رویدادهای کتاب‌محور در سایت‌های تاریخی و گردشگری شیراز از ویژگی‌های منحصر به فرد شیراز بوده است و حضور فرهنگوران و کتاب‌دوستان در فضای تاریخی ارگ کریم‌خانی، باغ جهان‌نما، عمارت زندیه، هفت تنان، کاروانسرای زندیه و خانه زینت الملک قوامی نشان داد می‌توان از ظرفیت کتاب برای جذب گردشگر بهره برد.
این فعال فرهنگی همچنین به تلاش برای توسعه متوازن فرهنگی و کاهش آسیب‌ها در محلات حاشیه‌ای و کم برخوردار شیراز نیز با بهره‌گیری از کتاب اشاره کرد و گفت: در این زمینه اجرای طرح شکوفه‌های کتاب در مدارس و نیز اختصاص مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان توسط شهرداری شیراز به‌صورت بن کتاب به کودکان مناطق محروم وجوه تمایز شیراز در مقایسه با دیگر نامزدها بوده است.
وی در ادامه به همکاری اصناف و گروه‌های مختلف در ایجاد شبکه دوستدار کتاب شیراز نیز اشاره کرد و بیان داشت: در یک سال گذشته ۱۰ شبکه دوستدار کتاب در شیراز شکل گرفت که نتیجه بهره‌مندی مطلوب شیراز از ظرفیت بخش خصوصی و اقشار و صنوف مختلف بوده است.
